Sıfatü'l-Eşgal (صفات الأفعال), İslam tasavvufunda Allah'ın Sıfat-ı Zatiye ve Sıfat-ı Subutiye'den sonra gelen üçüncü bir sıfat kategorisidir. "Fiillerin Sıfatları" anlamına gelir ve Allah'ın yaratma, rızık verme, diriltme, öldürme gibi eylemlerini ifade eder. Bu sıfatlar, Allah'ın kudretinin, iradesinin ve ilminin evrende ve insanda tecelli etme biçimleridir.
"Sıfatü'l-Eşgal" terimi, İslam felsefesi ve kelamında Allah'ın zatının ve sıfatlarının anlaşılmasına yönelik tartışmaların bir ürünü olarak ortaya çıkmıştır. Özellikle Eş'ari ve Maturidi gibi Sünni kelamcılar, Allah'ın sıfatlarını O'nun zatından ayrı, ancak O'na ait ve O'nunla kaim nitelikler olarak kabul etmişlerdir. Bu bağlamda Sıfatü'l-Eşgal, Allah'ın yaratma, rızık verme, affetme gibi fiillerinin temelindeki ilahi nitelikleri ifade eder.
Sıfatü'l-Eşgal, Allah'ın evrenle ve insanla olan ilişkisini anlamak için önemli bir kavramdır. Bu sıfatlar, Allah'ın sadece var olmakla kalmayıp, aynı zamanda sürekli olarak yaratan, yöneten ve insanlara lütuflarda bulunan bir Varlık olduğunu vurgular.
Sıfatü'l-Eşgal'in temel nitelikleri şunlardır:
Sıfatü'l-Eşgal'e örnek olarak şunlar verilebilir:
Bu sıfatlar, Allah'ın kudretinin, iradesinin ve merhametinin sonsuzluğunu gösterir.
Tasavvufta Sıfatü'l-Eşgal, Allah'a yakınlaşmak ve O'nunla bir olmak isteyen Salik (tasavvuf yolcusu) için önemli bir rehberdir. Sıfatü'l-Eşgal'in tecellilerini gözlemleyerek, insan Allah'ın kudretini, merhametini ve adaletini daha iyi anlar. Bu da Marifetullah (Allah'ı bilme) yolunda ilerlemesine yardımcı olur.
Mürşid-i Kamil rehberliğinde Sıfatü'l-Eşgal'i tefekkür etmek, insanın kendi nefsini tanımasına ve Allah'ın ahlakıyla ahlaklanmasına da katkıda bulunur. Örneğin, Allah'ın affedici olduğunu tefekkür eden bir insan, kendi hatalarını ve başkalarının hatalarını daha hoşgörüyle karşılayabilir.
Vahdet-i Vücud anlayışına sahip sufiler için Sıfatü'l-Eşgal, Allah'ın varlığının evrende tecelli etme biçimleridir. Onlara göre, evrende gördüğümüz her şey, Allah'ın bir sıfatının veya isminin bir yansımasıdır. Bu nedenle, evrene ve insanlara bakarak Allah'ı tanımak mümkündür.
Sıfatü'l-Eşgal, İslam tasavvufunda Allah'ın evrenle ve insanla olan ilişkisini anlamak için önemli bir kavramdır. Bu sıfatlar, Allah'ın kudretinin, iradesinin ve ilminin evrende ve insanda tecelli etme biçimlerini ifade eder. Sıfatü'l-Eşgal'i tefekkür etmek, insanın Allah'a yakınlaşmasına, kendi nefsini tanımasına ve Allah'ın ahlakıyla ahlaklanmasına yardımcı olur. Bu nedenle, Sıfatü'l-Eşgal, tasavvuf yolculuğunda önemli bir rehberdir.